Olej lniany – powrót do tradycji

Dawno dawno temu, na polskiej wsi, chłopi uprawiali len. Jest to roślina niezwykła. W zależności od jej gatunku wytwarzano z niej tkaniny (len włóknisty) jak i wykorzystywano ją w kuchni (np. len złocisty). Nasiona lnu, tzw. siemię lniane, stosowano w całości jako np. dodatek do zup, ale także ze względu na swoje oleiste wartości wytłaczano z nich olej lniany. Był on elementem dawnej polskiej ludowej tradycji. Czasy się zmieniły, tradycję zapomniano, pola obsiano rzepakiem, a w kuchni przestano używać oleju lnianego.

Dlaczego warto przyjmować kwasy omega-3?

Kwasy omega-3 są niezwykle istotne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Kwas alfa-linolenowy (omega-3) zawarty w olejach roślinnych, pomaga w utrzymaniu prawidłowego poziomu cholesterolu we krwi.¹

W których olejach szukać kwasów omega-3?

W popularnym oleju rzepakowym znajdziemy ok. 10% kwasów omega-3, w oliwie z oliwek tylko ok. 1%, a w słonecznikowym są zaledwie śladowe ilości. W oleju lnianym wysokolinolenowym jest aż 51% kwasów omega-3.²

¹ Korzystne działanie występuję w przypadku spożywania 2 g ALA dziennie.

² Skład chemiczny oleju rzepakowego na tle innych olejów roślinnych, Prof. dr hab. Jan Krzymański Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin Oddział w Poznaniu w: Olej rzepakowy ? nowy surowiec, nowa prawda Tom II pod red. prof. dr hab. Jan Krzymański, Warszawa 2009, s. 50.

Olej olejowi nierówny

Obecnie na rynku dostępne są dwa rodzaje oleju lnianego:

olej lniany niskolinolenowy z niską zawartością kwasów omega-3 i dużą zawartością kwasów omega-6. Najczęściej jest on dostępny w sklepach spożywczych, nie jest przechowywany w lodówce/chłodniach. Zwykle ma dłuższą datę przydatności do spożycia np. 1 rok.

olej lniany wysokolinolenowy to olej który zawiera min. 50% kwasów omega-3. Najczęściej można go kupić w aptece lub w sklepie ze zdrową żywnością. Olej przed zakupem jest przechowywany w lodówce lub chłodni tak by nie tracił swoich cennych właściwości. Ma krótką kilkumiesięczną datę przydatności do spożycia (ok. 4 miesiące od daty produkcji), olej po otwarciu należy przechowywać w lodówce.

Jak stosować olej lniany?

Olej lniany można pić samodzielnie jak i stosować na co dzień w kuchni. Dodając go do past kanapkowych, serka wiejskiego, sałatek, surówek, dipów, a nawet koktajli i deserów na zimno. Należy pamiętać, że ze względu na dużą zawartość kwasów omega-3, na oleju lnianym nie wolno smażyć! Jeśli szukasz oleju o ciekawym smaku pasującym do wielu potraw i do tego z dużą ilością kwasów omega-3 warto poszukać oleju lnianego i powrócić do pięknej polskiej tradycji.

 

Porównanie przeciętnego składu kwasów tłuszczowych omega-3 w wybranych olejach jadalnych³

³ Opracowane na podstawie: skład chemiczny oleju rzepakowego na tle innych olejów roślinnych, Prof. dr hab. Jan Krzymański Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin Oddział w Poznaniu w: Olej rzepakowy ? nowy surowiec, nowa prawda Tom II pod red. prof. dr hab. Jan Krzymański, Warszawa 2009, s. 50.

---

 

Smaczne i zdrowe przepisy z olejem lnianym:

Sałatka z grillowaną piersią indyka

Składniki:

? mix sałat (rukola, roszponka, rzymska, endywia) ? 80 g,
? filet z indyka ? 70 g,
? 5 szt. pomidorków koktajlowych ? 20 g,
? czerwona papryka ? 60 g,
? czerwona cebula ? 30 g,
? sok z cytryny ? 20 g,
? 1 łyżeczka miodu ? 5 g,
? 2 łyżeczki oleju lnianego LenVitol? ? 10 g,
? sól, świeżo mielony czarny pieprz.

Sposób przygotowania:

Filet z indyka umyć pod bieżącą wodą, a następnie osuszyć papierowym ręcznikiem - posypać solą, pieprzem, a następnie podzielić na mniejsze kawałki. Na rozgrzanej patelni grillowej przygotować kawałki indyka - zdjąć z patelni i wystudzić. Liście sałaty oczyścić, wypłukać i dokładnie odsączyć - większe liście należy porwać na kawałki - przełożyć do dużej salaterki. Umytą paprykę, cebulę oraz pomidorki pokroić: paprykę w kostkę, cebulę w piórka, a pomidorki w ćwiartki. Do sałaty dodać ostudzone mięso indyka i warzywa - całość wymieszać.

Przygotować sos: sok z cytryny przelać do małego słoiczka, następnie dolać olej lniany, łyżeczkę miodu oraz szczyptę soli i pieprzu. Następnie zakręcić słoik i energicznie nim potrząsać. Sałatę polać sosem i delikatnie wymieszać.